IBA-klasse I

Een IBA-klasse I afvalwaterzuiveringssysteem bestaat uit drie compartimenten (kamers) met een minimale inhoud van 6000 liter. Een IBA-klasse I is ingericht op het fysisch zuiveren (afvangen) van zwevende stoffen (SS) in huishoudelijk afvalwater en een geringe afbraak van organisch materiaal (BZV – Biologisch Zuurstof Verbruik). Klasse I systemen (ook wel beerputten genoemd) zijn niet geschikt voor de zuivering van bedrijfsafvalwater. Het installeren van een septic tank (IBA-klasse I) is de minimale eis die de overheid stelt aan de zuivering van huishoudelijk afvalwater, voordat geloosd mag worden. De septic tank moet daarom voldoen aan de vastgestelde ontwerpeisen en minstens een inhoud hebben van 6000 liter (3 kamers).

IBA-klasse II

Een IBA-klasse II is een afvalwaterzuiveringssysteem met twee of drie compartimenten (kamers of tanks). Deze individuele behandeling afvalwatersystemen (IBA) zijn onder andere ingericht op het fysisch verwijderen van zwevende stoffen (SS). De IBA-klasse II systemen zorgen voor een verregaande biologische zuivering van huishoudelijk afvalwater. De zuivering van het afvalwater vindt, in tegenstelling tot een septictank (septische put), plaats onder aerobe omstandigheden. In onder andere de zuurstofrijke (aerobe) ruimten wordt het organisch materiaal door bacteriën afgebroken of verwerkt. Deze systemen worden ook wel ‘permanent actief slibsystemen’ genoemd.

IBA-klasse III

Een IBA-klasse III is een afvalwatersysteem met twee of drie compartimenten (kamers of tanks). Deze individuele behandeling afvalwatersystemen (IBA) zijn onder andere ingericht op het reduceren van schadelijke stoffen in het milieu tot wel 95%. In tegenstelling tot de IBA-klassen I en II reduceert de IBA-klasse 3A in hoge mate het stikstof. De IBA-klasse 3B reduceert naast stikstof ook fosfaat (P-totaal). De overheid hanteert strenge criteria voor de kwaliteit van het effluent (het geloosde en gezuiverde water). IBA-systemen in klasse 3 moeten voldoen aan deze lozingseisen. IBA-klasse 3A en 3B zijn ook permanent beluchte afvalwatersystemen. Een aantal IBA-modellen wordt intermediërend belucht en kent perioden per dag waarin geen zuurstof wordt toegediend. Vaak is sprake van een nachtelijke onderbreking van de beluchting in de aeratieruimte.

Verticaal helofytenfilter
Binnen klasse III is het meest toegepaste natuurlijke zuiveringssysteem een helofytenfilter. Dit is een verticaal doorstroomd plantenfilter (helofyten) met lagen zand, grint en schelpen. Het vervuilde en ongezuiverde huishoudelijk afvalwater zakt langzaam naar beneden. In de diverse lagen vinden de noodzakelijke omzettingen en de binding van ongewenste stoffen plaats. De grootte (oppervlak) van helofytenfiltersystemen hangt af van de hoeveelheid (debiet) afvalwater dat gezuiverd moet worden. Bovenop en in het filter groeien helofyten. De wortels van deze planten brengen zuurstof in de diepere lagen van het afvalwater zandfilter. De afgestorven worteldelen ontbinden in koolstof. Koolstof is de universele binder van diverse stoffen.

Horizontaal helofytenfilter
Naast de verticaal doorstroomde varianten van het helofytenfilter zijn er ook horizontaal doorstroomde zandbedden. Een horizontaal helofytenfilter wordt gebruikt bij een hoge hydrolische belasting. Soms zijn combinaties van verticaal en horizontaal doorstroomde helofytenfilters noodzakelijk. De ontwikkeling van IBA-technieken staat niet stil; momenteel worden IBA-systemen geïnstalleerd waarin het filterzand vervangen is door kokosvezel. Met een eenvoudige besturing wordt het influent over het kokosbed gebracht. De analyse resultaten laten waarden zien die, in tegenstelling tot het helofytenfilter, voldoen aan de parameters van een klasse II IBA-systeem.